Vogels kunnen ook niet vliegen

Ik stamel nog steeds

wanneer mijn opa tijdens het kerstdiner als altijd vraagt wat me zoal bezighoudt

weet ik zelf ineens ook niet meer

wat zo’n vraag nu eigenlijk betekent, laat staan wat erop te antwoorden.

Dus het gesprek vervalt al snel, als anders

in ‘het is allemaal wat’ en ‘toen ik jouw leeftijd had’.


Daarop moet ik denken aan het laatste college dat ik volgde

voor de kerstvakantie, en mijn docent die ons leerde:

‘Pas dertig jaar nadat de eerste man op de maan landde, 20 juli 1969, hebben we de anatomie van de clitoris ontdekt’.

Daarop zag ik hem vlug rekenen; destijds was hij inderdaad tweeëntwintig.

Hij lachte en keerde zich vervolgens naar mijn tante, aan zijn andere zijde.


Al zittend aan die tafel stond ik stil bij niet zomaar een ontwikkeling:

voor het eerst reikte het gesproken woord verder dan het geschreven.

Deze feestdagen vierde ik een ander feestje:

mijn vader bracht het gourmetstel,

en ik, behalve nog een fles rode wijn, vooral de universiteit naar de keukentafel.


Want het is zo simpel te vervallen

in ‘tussen wal en schip vallen’ en ‘die arme pech generatie’ -

in wat had kunnen zijn en al wat niet.

En ik moet bekennen,

waarom zou je je ook bekommeren over de rol van taal

zoals de Akademisten deden?

Toch waren zij het die de poëzie brachten waar zij zijn moest.


En zo komt naar mijn geloof

nu eindelijk, langzaam maar zeker, alhoewel vaak onopgemerkt

ook de wetenschap eindelijk waar ze zijn moet.

Want de tafel is als ieder jaar een stilleven

waaraan niet alleen het verstrijken van de tijd, maar bovenal wordt bevestigd:

tussen wal en schip vliegen de vrije vogels.


En het was nooit mijn keukentafel waar 

‘acties luider spraken dan woorden, maar de woorden altijd langer’.

Het was temidden van vier andere muren waar ik later zou leren

dat wij mensen geneigd zijn alles te reduceren

tot hapklare brokjes die klinken als E=mc2,

maar waarvan wij eigenlijk zelf de betekenis ook niet inzien.


En ook dit jaar zal ik me soms de Einstein van de eenentwintigste eeuw,

maar vaker een vis voelen die met man en macht probeert te vliegen.

En nee, dat zijn niet mijn woorden, maar die van mijn lievelingsschrijver.

En ja, ik ben degene die paprika in plaats van zalm grilt op het gourmetstel. 

En nee, daar red ik de planeet niet mee.

Maar ja, een gedicht kan wel een mensenleven sparen.

En nee het is niet erg dat mijn moeder de nieuwste roman van Saskia Noort uitpakt

en ik daarbij alleen maar mijn docenten hoor: ‘verspil je kostbare tijd niet aan slechte literatuur’.


Want eindelijk, langzaam maar zeker, alhoewel vaak onopgemerkt

komt de wetenschap dan toch waar ze zijn moet.

Want de tafel is als ieder jaar een stilleven

waaraan niet alleen het verstrijken van de tijd, maar bovenal wordt bevestigd:

tussen wal en schip vliegen de vrije vogels.

Ongestelde vragen

Dankbaarheid en trots gaan hand in hand

zoals mijn moeder me op mijn twaalfde meenam naar de Hema

om samen mijn eerste bh te kopen. 

Ik had ze helemaal niet nodig – en vandaag de dag 

nog steeds niet – maar dat was het punt ook niet.


Mijn moeder ging niet uit winkelen met haar moeder, 

werd geen vragen gesteld. Mijn moeder

staarde naar de melkflessen onder mijn zomerjurkjes

alsof daar de antwoorden op haar ongestelde vragen lagen. 


Ongesteld werd ik op het toilet van het vliegveld,

voor het eerst zonder mijn moeder op vakantie.

Zij greep naar tissues omdat ze niet bij mij was, 

ik was vijftien, onvoorbereid en propte wc papier in mijn onderbroek.


Mijn moeder projecteerde haar ideeën over vrouwelijkheid

op haar beide dochters alsof het witte doeken waren.

Bleek waren we zeker, maar ‘s zomers werden we ingesmeerd met factor 20.

Vergeelde vakantie-albums moet je nooit geloven.


Volgens mijn moeder staat kleding beter als je een beetje gebruind bent,

komt je gezicht beter uit met lange haren, 

maar zijn lange haren op je benen funest.

‘s Zomers vraagt mijn moeder daarom of ik die niet eens zou scheren,

‘s winters vraagt zij of ik me ook wel eens alleen voel.

Verboeiend + Blog design by labinastudio.